Duurzaam toerisme
Terrils, de ideale omgeving voor duurzaam toerisme
Een duurzame en verantwoorde vorm van toerisme op de terrils moet absoluut rekening houden met de huidige en toekomstige impact van het activiteitenaanbod, maar tegelijk inspelen op de verwachtingen van de bezoekers.
Drie fundamentele uitdagingen vormen de leidraad bij de keuzes voor duurzaam toerisme:
- Milieu-uitdaging: de impact van het toerisme op het milieu verminderen, de natuurlijke hulpbronnen beschermen, afval duurzaam beheren en zelfs voorkomen, de biodiversiteit beschermen, zachte mobiliteit stimuleren, respectvol omgaan met de integriteit van de sites en het landschap enz.
- Sociale uitdaging: het culturele erfgoed respecteren, de lokale bevolking integreren in de ontwikkeling van het toerisme, de sociale banden versterken, kennis overdragen enz.
- Economische uitdaging: een economische activiteit garanderen die op lange termijn levensvatbaar is, een eerlijk loon voor de lokale actoren om hun levensomstandigheden te verbeteren.
Het toerisme is de belangrijkste sociaal-economische sector in de wereld. Toerisme is goed voor 10% van het mondiale BBP en de trend blijft in stijgende lijn gaan. In 2018 werden wereldwijd zo’n 1,4 miljard toeristen geregistreerd. Als we het massatoerisme echter niet onder controle krijgen, zal het negatieve gevolgen hebben voor onze ecosystemen: de biodiversiteit gaat achteruit, de lokale bevolking wordt afhankelijk van het toerisme en het welzijn van de toeristen gaat voor op dat van de lokale bevolking – stuk voor stuk verontrustende signalen die we onder controle moeten krijgen om een duurzame koers te varen.
Duurzaam toerisme moet onderdeel zijn van een dynamiek die gebaseerd is op milieuverantwoorde manieren van verplaatsen, produceren en consumeren. De bevolking die in de ontvangende gebieden woont, werkt of verblijft, moet nauw bij het toerisme worden betrokken.
Een dergelijke dynamiek veronderstelt de mobilisatie van iedereen:
- toeristen, die kiezen voor ecologisch verantwoord gedrag (bijv. de wandelpaden respecteren als je over de terrils loopt);
- toeristische operatoren, die de lokale en mondiale impact van hun producten beoordelen en daar rekening mee houden bij de samenstelling van hun aanbod (bijv. de kwetsbaarheid van de natuurlijke omgeving);
- lokale overheden, die kwaliteitsvolle infrastructuur en voorzieningen beschikbaar stellen (bijv. toeristische informatieborden onder aan de terrils);
- lokale ondernemers, die investeren in een meer circulaire economie (bijv. lokale voedingsproducten).
Alleen met dit soort toerisme zullen we de terrils van de grensoverschrijdende mijnstreek in de toekomst in stand houden en optimaal kunnen herwaarderen.